ارگونومی کودکان به فرآیند بهینهسازی محیط اطلاق میشود بهگونهای که کودک را قادر میسازد تا با راحتی بیشتر و احتمال آسیب کمتر مطالعه و بازی کند. امروزه استفاده گسترده از تبلتها، لپتاپها و گوشیهای هوشمند در کودکان به این معنی است که موضوع ارگونومی دیگر فقط به بزرگسالان محدود نمیشود. کودکی بهترین زمانی است که میتوان ارگونومی خوب را به کودک آموخت تا به عادات درست در بزرگسالی منجر شود. با در نظر گرفتن چالشهای منحصربهفرد رشد کودک، در اینجا مروری داریم بر زمینههای کلیدی ارگونومی کودکان که والدین و مربیان باید در خانه و کلاس به آن توجه کنند.
چرا مهم است که به کودکان خود پوسچر صحیح بدن را آموزش دهید؟
پوسچر نامناسب در سنین پایین میتواند منجر به تغییرات دائمی در تراز ستونفقرات شود، زیرا استخوانهای کودکان هنوز شکلپذیر هستند و به هم نپیوستهاند. تغییرات دائمی در تراز ستون فقرات می تواند منجر به مشکلاتی مانند کایفوز و اسکولیوز، درد مزمن و ظاهر خمیده شود و تعادل را هنگام راه رفتن یا دویدن تحت تاثیر قرار دهد. پوسچر بد بدن همچنین با مشکلات سلامتی مانند مشکلات گوارشی، بیماری قلبی و واریس در مراحل بعدی زندگی مرتبط است.
همراه با بزرگتر شدن بچهها اصلاح عادات نشستن سختتر میشود. در بسیاری از مواقع، بزرگسالانی که پوسچر بدنی بد و نادرست دارند، از کودکی با پوسچر بدنی بد شروع میکنند و برای اصلاح آن بیش از حد آماده شدهاند. از این رو، هرگز زود نیست که به فرزندان خود عادات وضعیت بدنی خوب را آموزش دهید.
نکات ایمنی ارگونومی کودکان
۱- پوسچر صحیح نشستن
بچهها نیمی از روز خود را روی زمین یا روی سطحی مینشینند. برای بچهها، وضعیت بد بدن میتواند بر استخوانهای آنها تأثیر بگذارد و منجر به مشکلاتی مانند کایفوز وضعیتی شود. ما می دانیم که حفظ پوسچر ارگونومیک همیشه ممکن نیست. با این حال، ما به شما پیشنهاد می کنیم که کودک خود را تشویق کنید تا هنگام یادگیری چیزی یا کار بر روی تکالیف مدرسه، حالت ارگونومیک خود را حفظ کند.
برای نشستن خوب در کودکان، ارگونومیستها و فیزیوتراپیستها بر رعایت دستورالعملهای یکسان با بزرگسالان یا قانون ۹۰-۹۰-۹۰ توافق نظر دارند. زمانیکه کودک نشسته است باید زوایای زیر را مشاهده کرد:
- پشت کودک صاف است و با رانها زاویه ۹۰ درجه تشکیل میدهد.
- هر دو ران بر روی صندلی صاف هستند و با زانوها زاویه ۹۰ درجه تشکیل میدهند.
- هر دو پا صاف هستند و روی زمین (یا زیرپایی) قرار میگیرند تا با ساق پاها زاویه ۹۰ درجه تشکیل دهند.
۲- میز ارگونومیک
بزرگسالان معمولاً هنگام کار به جلو خم نمیشوند. با این حال، بچهها تمایل دارند هنگام کار روی میز خم شوند. در طولانیمدت، این وضعیت میتواند آنها را به دردسر بیاندازد. بنابراین، بهتر است از چنین پوسچر نادرستی اجتناب کرد. برای تشویق کودک خود به نشستن با پشتی صاف، میتوانید یک میز با صفحه قابل تنظیم برای او تهیه کنید تا امکان صاف نشستن را برای آنها فراهم کند.
۳- صندلی ارگونومیک
برای به حداقل رساندن فشار روی بدن کودک در هنگام نشستن، باید اطمینان حاصل کنید که او دارای یک صندلی ارگونومیک استاندارد و قابل تنظیم است. اگر کودک شما نشستن روی صندلی سنتی را دوست ندارد، میتوانید صندلیهای نشستن پویا و متحرک را امتحان کنید. این صندلیها دارای حرکت ثابتی هستند که کودکان را علاقهمند به نشستن نگه میدارد. همچنین این صندلیها باعث تقویت حرکت عضلات و بهبود قدرت آنها میشود.
۴- کولهپشتی ارگونومیک
متأسفانه، کوله پشتی بزرگترین عامل در مشکلات کمردرد در سنین پایین است. کوله پشتیهای سنگین میتواند در طولانیمدت باعث تغییر شکل ستون فقرات کودک شما شود.
رعایت ارگونومی در انتخاب و استفاده از کوله پشتی یک موضوع جدی است. شما باید نکات زیر را به کودک خود آموزش دهید:
- همیشه هر دو بند شانه را بپوشید.
- در حین انتظار، کوله پشتی را روی زمین نگه دارید.
- وسایل اضافی را از کوله پوشتی خود بیرون بیاورید.
- از بندهای کمری و سینهای استفاده کنید.
- هنگام برداشتن کوله پشتی، کمی زانوها را خم کنید.
- کوله پشتی باید بین کمر و باسن باشد. نباید خیلی پایین یا خیلی بالا قرار بگیرد.
۵- استفاده از ابزارهای دیجیتال
حتماً بارها دیده اید که فرزندتان مخفیانه وارد رایانه شما شده یا سعی میکند با تلفن همراه کار کند. این موقعیتها بسیار زیبا به نظر میرسند، اما کارشناسان گزارش میدهند که ابزارهای دیجیتال مثل موبایل و تبلت میتوانند بر سلامت روان کودکان خردسال تأثیر بگذارند. علاوه بر این، استفاده بیش از حد از این ابزارها میتواند بر کیفیت خواب، تعاملات اجتماعی و بینایی کودک شما تأثیر بگذارد.
کارشناسان توصیه میکنند استفاده از این ابزارها را برای کودکان محدود کنید. در صورت امکان، آنها را دور نگه دارید زیرا میتوانند بر سطح هورمونهای آنها نیز تأثیر گذارند و در طولانیمدت آنها را بیقرار کنند. طبق انجمن بهداشت آمریکا، کودکان زیر پنج سال باید روزانه کمتر از ۱ ساعت از صفحه نمایش استفاده کنند. برای دور نگه داشتن فرزندتان از این وسایل، میتوانید برای رعایت ارگونومی تلفن همراه و… مراحل زیر را امتحان کنید:
- کودک خود را تشویق کنید که به فعالیت های بدنی یا بازی های واقعی علاقه مند شود.
- هر روز کودک خود را برای پیاده روی سریع بیرون ببرید.
- هنگام استفاده آنها از گوشی موبایل، تبلت، کامپیوتر و… از تایمر استفاده کنید.
- از استفاده زیاد از این وسایل در جلوی کودکان خود اجتناب کنید.
نتیجه گیری
آموزش ارگونومی کودکان مثل پوسچر صحیح و استاندارد در موقعیتهای مختلف به آنها امری ضروری است که والدین باید به آن دقت کنند. از این رو انتخاب و تهیه میز و صندلی ارگونومیک برای درس خواندن کودکان و یا رعایت نکات ارگونومی استفاده از کوله پشتی و ابزارهای دیجیتال بسیار اهمیت دارد. این نکات میتواند در جلوگیری از ناهنجاریهای اسکلتی-عضلانی در بزرگسالی مثل کایفوز یا قوز پشت، سر به جلو و… نقش موثری داشته باشد.
منبع: سایت مرکز طب کار پرانا
