عارضه خشکی چشم در کاربران کامپیوتر و اینترنت یکی از بیماری‌های شغلی کار مداوم با مانیتور است. تقریبا ۳ تا ۴ درصد کسانی که زیاد با کامپیوتر کار می‌کنند گرفتار این علائم هستند. رعایت اصول ارگونومی هنگام کار با کامپیوتر که شامل حفظ پوسچر صحیح بدن و تنظیمات ایستگاه کاری است در پیشگیری از خشکی چشم نقش موثری دارد. در این مقاله نکات لازم در خصوص کاهش خشکی چشم هنگام کار با کامپیوتر ارائه شده است.
علت خشکی چشم
علت پیدایش عارضه خشکی چشم آن است که چشم انسان حروف چاپی را بهتر از حروف نمایش داده شده بر روی مانیتور می‌بیند، زیرا حروف چاپی تضاد بیشتری با صفحه سفید زمینه داشته و لبه‌های آن واضح‌تر است. حال آنکه در مورد صفحه مانیتور چنین نیست و لبه‌های آن به وضوح حروف چاپی نیستند بلکه حروف از یک مرکز با تفاوت رنگ بالا شروع شده و به تدریج کم رنگ‌تر می‌شوند و پس از تبدیل به خاکستری کمرنگ ناپدید می‌گردند. خستگی و خشکی چشم، سوزش، ریزش اشک و تاری دید از جمله علائم آن است و همچنین ممکن است سبب درد در گردن و شانه‌ها نیز بشود.
علت خشکی و سوزش چشم هنگام کار با کامپیوتر
یکی از مهم ترین دلایل خشکی و سوزش چشم هنگام کار با کامپیوتر کاهش میزان پلک زدن است به طوریکه افراد هنگام کار با کامپیوتر تقریبا یک پنجم حالت عادی پلک می زنند. این مسأله به همراه خیره شدن به صفحه مانیتور و تمرکز بر روی موضوع کار سبب می‌شود تا پلک‌ها مدت بیشتری باز بمانند و در نتیجه مایع روی سطح چشم سریع‌تر تبخیر شود.
کاهش عوارض خشکی چشم
اگر پیوسته با کامپیوتر کار می‌کنید بهتر است هنگام کار کردن با آن به طور ارادی پلک بزنید، این کار سبب می‌شود سطح چشم شما با اشک آغشته شده و خشک نشود. در صورتی‌که مشکل شما شدید باشد می‌توانید از قطره‌های اشک مصنوعی استفاده کنید. توجه داشته باشید که مرکز مانیتور باید حدود ۱۰ تا ۲۰ سانتی متر پایین تر از چشمان شما باشد. این وضعیت علاوه بر اینکه باعث می‌شود پلک‌ها پایین‌تر قرار گیرند و سطح کمتری از چشم در معرض هوا باشد از خستگی گردن و شانه‌ها نیز می‌کاهد. در این موارد، هم باید مانیتور را در ارتفاع مناسب قرار داد و هم ارتفاع صندلی را نسبت به میز کار تنظیم کرد به طوری که ساعد شما هنگام کار با صفحه کیبورد موازی با سطح زمین باشد.
نکات ارگونومی در پیشگیری از خشکی چشم
- مانیتور خود را طوری قرار دهید که نور پنجره یا روشنایی اتاق به آن نتابد. هنگام کار با کامپیوتر سعی کنید پرده‌ها را بکشید و روشنایی اتاق را نیز به نصف وضعیت معمولی کاهش دهید.
- اگر از چراغ مطالعه بر روی میز خود استفاده می‌کنید آن را طوری قرار دهید که به صفحه مانیتور یا چشم شما نتابد. همچنین می‌توانید صفحه های فیلتر نیز بر روی صفحه مانیتور نصب کنید. تابش نور به صفحه مانیتور سبب کاهش تفاوت رنگ‌ها و در نتیجه خستگی چشم می‌شود. این موضوع به خصوص زمانی که زمینه صفحه تیره باشد شدیدتر خواهد بود.
- هر از چند گاهی به چشمان خود استراحت دهید. سعی کنید هر ۵ تا ۱۰ دقیقه چشم خودرا از مانیتور برداشته و به مدت ۵ تا ۱۰ ثانیه به نقطه‌ای دور نگاه کنید. این کار سبب استراحت عضلات چشم می‌شود. همچنین به شما فرصت می‌دهد پلک بزنید و سطح چشم شما مرطوب شود. برای جلوگیری از این عارضه سعی کنید صفحه نوشته شده را در حداقل فاصله و هم سطح با مانیتور قرار دهید. برای این کار می توانید از گیره کاغذ (Copy Holder) استفاده کنید ( فاصله مانیتور تا چشمان شما باید ۵۰ تا ۶۰ سانتی‌متر باشد).
- روشنایی و کنتراست مانیتور خود را تنظیم کنید. میزان روشنایی مانیتور باید با روشنایی اتاق هماهنگی داشته باشد.
- یک روش برای تنظیم روشنایی مانیتور این است که به یک صفحه وب با زمینه سفید نگاه کنید. اگر سفیدی صفحه برای شما مانند یک منبع نور است روشنایی مانیتور زیاد است و باید آن را کم کنید. در مقابل، اگر کمی خاکستری به نظر می رسد روشنایی را زیاد کنید. در مجموع روشنایی باید در حدی باشد که چشمان شما احساس راحتی کنند. احتلاف رنگ مانیتور باید حداکثر باشد تا لبه‌های حروف بیشترین تفاوت رنگ را داشته باشد.
نتیجه گیری:
همانطور که در مطالب بالا اشاره شد می‌توان با رعایت برخی نکات ارگونومی در تنظیم تجهیزات کامپیوتر و رعایت پوسچر مناسب حین کار کردن از خشکی چشم در کاربران کامپیوتر جلوگیری کرد.
