مقدمه

یکی از نیازهای اساسی انسان خواب می باشد به طوری که هر گونه اختلال در جریان آن علاوه بر ایجاد مشکلات روانی توانایی فرد را نیز کاهش می دهد. اختلال در الگوی خواب و بیداری افراد می تواند به نابسامانی در فعالیتهای اجتماعی و شغلی شود و همچنین عدم تعادل در فرایند خواب و استراحت می تواند فرد را به شدت خسته و عصبی کند، اختلالات خواب در موارد زیادی از اختلالات روانپزشکی دیده می شوند، مثل اختلالات اضطرابی و خلقی مصرف مواد و الکل هم می تواند با اختلال خواب همراه باشند. اختلالات طبی مثل آسم و کم کاری تیروئید، اختلال خواب هنگامی مطرح می شود که در عین اینکه شدید است و تنش زا، مشکلات روانی اجتماعی ایجاد کند (بابایی، ۱۳۹۴).

خوابیدن تاثیر زیادی بر توانایی های شناختی ما دارند؛ آیا تا به حال برایتان پیش آمده که پس از اینکه خواب به اندازه نداشته اید و در واقع از بی خوابی رنج می بردید، احساس سردرگمی داشته باشید؟ برای مثال، حافظه شما، قدرت تفکر، صحبت کردن و… با مشکلاتی رو به رو شود؟ احتمالا جواب شما به این سوال، بله می باشد و این موضوع امری طبیعی می باشد. فراموش کردن برخی از موارد، سستی، کرختی، نوسان خلقی، تحریک پذیری بیش از اندازه، از نشانه ی کم خوابیدن و خواب ناکافی می باشد.

لازم است بدانید، در علم روانشناسی، دسته ای از اختلالات، تحت عنوان اختلال خواب وجود دارد. مشخصه اصلی اختلالات خواب، الگوی مختل در خوابیدن است. اختلالات خواب با خواب نامنظم مشخص می شود. دلیل ابتلا به اختلال خواب می تواند متفاوت باشد؛ برای مثال، استرسی که در طول روز تجربه میکنید، می تواند بر الگوی خواب شما تاثیر داشته باشد. خستگی بیش از اندازه هم ممکن است بر الگوی خواب شما تاثیر بگذارد. ابتلا به اختلالات دیگری همچون، اختلال افسردگی، اختلالات اضطرابی، سو مصرف مواد یا الکل، اختلال دو قطبی و… از دیگر اختلالاتی هستند که ممکن است بر الگوی خواب شما تاثیر بگذارد. اختلالات خواب، انواع مختلفی دارد؛ برای مثال اختلالات خواب ممکن است، با سخت به خواب رفتن همراه باشد؛ شما برای اینکه بتوانید بخوابید، مشکل دارید. در برخی موارد مشکلاتی درتدوام خواب دیده می شود، شما در حین خوابیدن مشکل دارید و ممکن است بارها از خواب بیدار شده و یا خوابتان با کیفیت نباشد. عده ای دیگر بیدار شدن از خواب برایشان سخت است. این افراد نمی توانند به راحتی از خواب بیدار شوند.

پرسشنامه

به منظور بررسی اختلالات خواب می توان از پرسشنامه اختلال خواب که توسط لینچ و همکاران (۲۰۰) طراحی و اعتباریابی شده است، استفاده کرد. این پرسشنامه در ایران توسط محمدی و همکاران (۱۳۸۸) برای جامعه ایرانی اعتباریابی شده است.

این پرسشنامه ۱۷ سوال دارد که اختلالات خواب را در سه قسمت مشکل در شروع خواب، در تداوم خواب و بیداری از خواب ارزیابی می‌کند.

دانلود:

برای مطالعه ادامه مطلب و دسترسی به پرسشنامه، فایل زیر را دانلود نمایید: