پرسشنامه استرس شغلی HSE

مقدمه:

سازمان اجرایی ایمنی و بهداشت انگلستان (Health and Safety Executive) بین سال های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ بیش از ۴/۱۳ میلیون روزکاری و سالیانه بیش از ۸/۳ میلیون پوند خسارت را به خاطر استرس های شغلی، پیش بینی نموده است. از طرفی مطالعات زیادی ثابت کرده اند که استرس شغلی، حوادث شغلی (Work related accident) را افزایش می دهند.

این ابزار در اواخر دهه ۱۹۹۰ به‌منظور سنجش استرس شغلی کارگران و کارمندان انگلیسی ساخته شد. در سال ۲۰۰۴ این پرسشنامه با نام ابزار HSE ارائه شد و در سال ۲۰۰۴ نسخه جدید و بازنگری شده آن توسط کازین و همکاران طراحی شد.

پرسشنامه استرس شغلی HSE (Job Stress Questionnaire) به منظور سنجش استرس‌های مربوط به کار طراحی شده است. پرسشنامه استرس شغلی HSE، توسط سازمان اجرایی ایمنی و بهداشت انگلستان Health and Safety Executive (HSE) تدوین شده است. هدف پرسشنامه استرس شغلی HSE، سنجش میزان استرس شغلی در مشاغل سازمانی مختلف و نیز مقایسه سطح استرس افراد گروه های پژوهشی مختلف می باشد. دانشجویان و پژوهشگران ایران در مقالات و پایان نامه های خود، اغلب از پرسشنامه استرس شغلی HSE برای سنجش استرس شغلی در مشاغل مختلف استفاده می کنند.

نحوه نمره گذاری و تفسیر پرسشنامه استرس شغلی HSE:

پرسشنامه استرس شغلی HSE، دارای ۳۵ سوال و ۷ خرده مقیاس می باشد. نمره گذاری پرسشنامه استرس شغلی HSE، به صورت یک طیف ۵ ارزشی لیکرت (هرگز= ۵، به ندرت= ۴، بعضی اوقات=۳، اغلب= ۲، همواره= ۱) است. بدین ترتیب، به منظور بدست آوردن امتیاز کلی پرسشنامه استرس شغلی HSE، مجموع امتیاز همه سوالات را با هم جمع می نمائیم.

 مولفه ها و خرده مقیاس های پرسشنامه استرس شغلی HSE:

پرسشنامه استرس شغلی HSE دارای هفت خرده مقیاس می باشد که شامل:

• ۱- تقاضا (Demand): شامل موضوعاتی مانند بارکاری، خصوصیات و محیط کار
• ۲- کنترل (Control): این مساله که فرد در مسیر انجام کار خود دارای انتخاب و اختیار است
• ۳- حمایت مسئولان (Officials support)
• ۴- حمایت همکاران (colleagues Support)
• ۵- ارتباط (Relationship): وجود ارتباطات جمعی مثبت و مفید
• ۶- نقش (Role): درک درست نقش‌های شغلی توسط کارکنان
• ۷- تغییرات (Changes): نحوه سازماندهی و اجرای تغییرت سازمانی

توضیحات:

نیاز (تقاضا)

موضوعاتی از قبیل بار کاری، الگوهای کاری و تغییر محیط را شامل می‌شود. آیا اعضا قادر به مقابله با حجم کاری و ضرب‌الاجل‌ها هستند؟ آیا احساس تحت فشار بودن، نگرش کلی اعضاست یا فقط یکی دو نفر این نظر را دارند؟ اگر این نگرش یا مشکل کلی است، احتمالاً موضوعی سازمانی است. اگر نگرش چند نفر است، ممکن است نشانه‌ای از این باشد که آن‌ها به‌درستی آموزش ندیده‌اند، مهارت‌های مناسب برای کار ندارند یا شاید این افراد (مثلاً به دلیل وضعیت پزشکی‌شان) بیشتر آسیب‌پذیر هستند.

کنترل

به این معنا است که چه مقدار به یک فرد اجازه داده می‌شود تا وظیفه خود را آن‌گونه که دوست دارد انجام دهد. درواقع امورات محوله را در مسیر موردنظر خود به انجام برساند.کارگران پس از مشخص کردن کاری که باید انجام دهند، اگر برای انجام آن کار آموزش دیده باشند، باید بدانند که چگونه این کار را انجام دهند و ترتیبات کاری چقدر انعطاف‌پذیر باشد.

گاهی اعضا مجبورند روال یا روشی مشخصی را دنبال کنند. به‌عنوان‌مثال، شاید اعضا در یک خط تولید کار می‌کنند یا کارکنان مرکز تماس هستند. و باید فرم‌ها را به روشی مشخص پر کنند یا عباراتی را در قالب خاصی بگویند. اما حتی در چنین شرایطی، برای مثال، می‌توان زمینه‌ای برای چرخش شغلی وجود داشته باشد. یعنی اگر تمام روز در خط شکایت با مشتریان عصبانی روبرو هستید، و استرس زیادی متحمل می‌شوید، بتوانید برای مدتی به خط دیگری که استرس و تضاد کمتری دارد منتقل شوید تا کمی استراحت کنید.

حمایت همکاران

شامل تشویق، حمایت و منابع فراهم‌شده به‌وسیله همکاران برای فرد است.

اینکه آیا فرد از طرف همکاران خود حمایت می‌شود و می‌تواند روی آن‌ها حساب کند، در این دسته قرار می‌گیرد.

حمایت مدیریتی

شامل تشویق، حمایت و منابع فراهم شده به وسیله کارفرما است، درواقع میزان حمایتی که فرد از سوی مدیریت و نهاد خدمتی خود دریافت می‌کند را می‌سنجد.

باید کاملاً مشخص شود که در یک خط مسئولیت یا نظارت وجود دارد. همچنین اعضا در مورد انواع تصمیماتی که می‌تواند به‌تنهایی بگیرد، کاملاً روشن باشند. پرسیدن اینکه آیا می‌دانند مدیر/سرپرستشان کیست و آیا آن شخص به‌راحتی برای راهنمایی و پشتیبانی در دسترس است یا خیر، مفید خواهد بود. آیا کار تیمی یا ارتباط بین همکاران تشویق می‌شود یا از این امر جلوگیری می‌شود؟ اعضا وقت دارند با یکدیگر صحبت کنند؟ می‌توان در مورد موقعیت‌ها بحث کرد و تجربیات را به اشتراک گذاشت؟

روابط

بیانگر بهبود خصوصیات مثبت شخصیتی، جهت افزایش ارتباطات جمعی و کاهش کشمکش و درگیری در محیط کار است.

آیا الگوی کار یا تنظیم شغلی، افراد را قادر می‌سازد تا روابط سازنده و حمایتی را در محل کار ایجاد کنند؟ مدیران با همه کارمندان منصفانه و مناسب رفتار می‌کنند؟ سازمان تعریفی از رفتار و خط‌مشی‌های (غیرقابل‌قبول) برای مقابله با این موضوع دارد؟ شاید نیاز به مذاکره و توافق در مورد برخورد با قلدری، آزار و اذیت یا رفتار غیرقابل‌قبول در محل کار باشد. بررسی کنید که آیا از قبل رویه‌هایی وجود دارد یا خیر. در صورت وجود، آیا اعضا از آن‌ها اطلاع دارند؟ آیا فکر می‌کنند این رویه‌ها مفید بوده است؟ پاسخ به این سؤالات می‌تواند در بهبود روابط در محیط کار نقش بسزایی داشته باشد.

نقش

اطمینان از اینکه فرد نقش کاری و مسئولیت‌های خود را درک کرده است و اینکه کارفرما اطمینان حاصل کند که تضاد نقش‌ها وجود نداشته باشد.

باید مشخص شود که اعضا کاملاً واقف هستند که شغلشان چیست، از آن‌ها انتظار می‌رود چه کاری انجام دهند و نقششان در تیم/سازمان چگونه است.

تغییر

بیانگر چگونگی مدیریت تغییرات سازمانی و ارتباط این تغییرات با شرایط کار است. مثلاً طوری نباشد که تغییراتی در مجموعه صورت بگیرد و افراد در آن تغییرات درگیر نباشند یا اصلاً اطلاعی از آن نداشته باشند.

تغییر خود ممکن است چیز بدی نباشد. بااین‌حال، بسیار مهم است که ساختارهایی وجود داشته باشد تا اعضا در مورد تغییرات مطلع شوند و با آن‌ها مشورت شود. به‌ویژه در زمان‌های تجدید ساختار اساسی که ممکن است تعدیل نیرو وجود داشته باشد. این امر در مورد تغییرات نسبتاً جزئی نیز صدق می‌کند. گفتگو با افرادی که کار را انجام می‌دهند احتمالاً فرآیند تغییر را برای کارمندان آسان‌تر، درک‌پذیرتر و قابل‌قبول‌تر می‌کند.

روایی و پایایی پرسشنامه استرس شغلی HSE:

روایی و پایایی داخلی و خارجی پرسشنامه استرس شغلی HSE به همراه منابع معتبر داخلی و خارجی آن، به صورت کاملاً تخصصی و منسجم توسط تیم تخصصی فروشگاه روان پیپر برای شما سروران آماده شده است.

در پژوهش آزاد مرز آبادی و غلامی فشارکی (۱۳۸۹)، برای ارزیابی روایی از چندین روش استفاده گردید. برای بررسی روایی محتوی پرسشنامه، نسخه ترجمه شده این پرسشنامه برای جمعی از اساتید روانشناسی دانشگاه های علوم پزشکی بقیه الله و دانشگاه تربیت معلم و نیز جمعی از اساتید گروه اپیدمیولوژی و آمار زیستی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان و دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، ارسال شد و نظر نهایی آنان در مورد روایی محتوی پرسشنامه مورد سوال قرار گرفت، که بدون استثنا همگی به روایی ابزار مورد مطالعه در اندازه گیری استرس شغلی اشاره نمودند.

همچنین برای بررسی روایی سازه از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد.

برای دریافت فایل پرسشنامه با فرمت ورد و فایل راهنما با فرمت PDF و همچنین انجام پرسشنامه بصورت آنلاین به ادامه مطلب مراجعه نمایید.

بخش دانلود:

۱- فایل راهنما و پرسشنامه

۲- لینک آنلاین پرسشنامه

پرسشنامه آنلاین