پرسشنامه ریتم سیرکادین

پرسشنامه ریتم سیرکادین

Circadian Type Inventory (CTI)

مقدمه ای بر نوبت کاری

کارایی و توانایی های افراد در طی ۲۴ ساعت متفاوت میباشد، چرا که بعضی از افراد دارای احساس هوشیاری، انرژی و توانایی بیشتری در زمان های ویژه ای از شبانه روز هستند که از فردی به فرد دیگر متفاوت بوده و تغییرات منظمی در طول عمر فرد دارد.

امروزه ارائه خدمات در بیشتر مشاغل به صورت شبانه روزی میباشد، به بیان دیگر افراد می بایست به صورت چرخشی (نوبت کاری) در ساعات مختلف شبانه روز به ارائه خدمات بپردازند. مطالعات نشان می دهند که در حال حاضر بیش از ۲۰% از نیروی کار جهان مجبور به اشتغال در نظام نوبت کاری هستند.

آنچه امروزه در بسیاری از سازمان ها و مشاغل مختلف دیده می شود، شیفتی کار کردن کارمندان است. در مشاغل مختلف، بسیاری از کارمندان موظف به رعایت نوبت کاری و حضور در شیفت کاری مشخص هستند. اگر قرار باشد عملکرد فرد در طول روز بالا باشد، باید فرد سازگاری بالایی با نوبت کاری خودش داشته باشد.

تعریف نوبت کاری

هرنوع فعالیت روزانه درساعات غیرمعمول کار روزانه (حدودا ازساعت ۷تا ۱۸) را نوبت کاری می گویند. امروزه، علی رغم شناخته شدن عوارض و آسیب های نوبت کاری، حدود ۲۰ درصد شاغلان مجبور به نوبت کاری هستند. طی بررسی که در سال ۱۹۸۸ در آمریکا صورت گرفت، سالانه بیش از ۷۰میلیارد دلار ضرر و زیان به علت مشکلات ناشی از نوبت کاری به صنایع و موسسات آن کشور تحمیل میشود. این درحالی است که عوارض و بیماری های ناشی از نوبت کاری در این محاسبات در نظر گرفته نشده اند، و در صورت افزودن این مبالغ، هزینه ها به مراتب بیشتر خواهد شد.

ریتم سیرکاردین چیست؟

بدن در طول شبانه روز ریتم های مختلفی را تجربه می کند، مثلا ریتم خواب و بیداری یکی از همین ریتم ها می باشد. سیرکاردین یا ریتم شبانه روزی به ریتم هایی گفته می شود که در طول ۲۴ ساعت اتفاق می افتد. موارد بسیاری می تواند بر ریتم شبانه روزی تاثیر بگذارد و باعث مختل شدن آن شود. مثلا ریتم شبانه روزی می تواند با خواب کم یا استرس و اضطرابی که فرد تجربه می کند تغییر کند. اگر ریتم سیرکاردین تغییر کند، ممکن است سلامت جسمانی و روانی ما در خطر بیوفتد.

بهترین چیز آن است که نوبت کاری کارمندان با ریتم شبانه روزی همسو باشد؛ در مشاغلی مانند پزشکی، پرستاری، کار در صنایع فولاد و… ممکن است فشار کاری بالا باشد و بالطبع ریتم شبانه روزی برهم بخورد و فرد مشکلاتی را تجربه کند. نوبت های کاری انواع مختلفی دارد؛ نوبت کاری چرخشی و ثابت دو نوع نوبت کاری است؛ اگر فرد در یک ساعت مشخص هر روزه به سرکار برود دارای نوبت کاری ثابت است و اگر تایم کاری او صبح یا ظهر یا شب باشد و هر هفته تغییر کند، نوبت کاری او چرخشی می شود. البته نوبت های کاری مختلف دیگری هم وجود دارد.

بهترین کار این است که کارمندان نوبت کاری خود را با ریتم سیرکاردین هماهنگ کنند که در غیر این صورت در طول زمان، ممکن است دچار بیماری های قلبی و عروقی، مشکلات گوارشی، اختلالات خلقی، صرع یا تشنج، مشکلات تنفسی همچون آسم، اعتیاد و… شوند. اگر فرد بتواند نوبت کاری، فعالیت های رفتاری خود را با ریتم سیرکاردین هماهنگ کند، در طول روز استراحت کافی داشته باشد، فرصتی را برای استراحت کردن فراهم کند، احتمال زیاد می تواند از تاثیرات منفی احتمالی بر برهم خوردن ریتم سیرکاردین جلوگیری کند.

پرسشنامه ریتم سیرکادرین (CTI)

نسخه فارسی این پرسشنامه توسط اکرم جعفری رودبندی و همکاران در سال ۱۳۹۲ ساخته شده است.

این پرسشنامه دارای ۱۱ سوال و دو بعد:

• فعالیت های رفتاری
• سوخت و ساز

بخش دانلود

در این قسمت می توانید پرسشنامه به همراه راهنمای فارسی آن را دانلود نمایید.