ارگونومی محیطی

پوسچر چیست؟ + دانلود

What is posture

پوسچر به صورت وضعیت استقرار اعضا و اندام های مختلف بدن در فضا تعریف می شود. برای اینکه فرد بتواند حالت خود را در طول زمان حفظ کند، عضلات او باید هر گونه نیروی خارجی وارده بر بدن و در برخی موارد کشش های درونی را خنثی کند. چنین فعالیت عضلانی تحت عنوان “فشار وضعیتی” شناخته می شود. تمام محققان در این نکته توافق دارند که بهترین پوسچر، پوسچری است که در آن کمترین فشار وضعیتی بر بدن تحمیل می شود و این حالت زمانی محقق می شود که اندام ها و مفصل های بدن در میانه ی دامنه حرکتی خود قرار گیرند.

پوسچر و نقش آن در سلامت و بهره وری

فشار وضعیتی که در بند نخست اشاره شد، اگر برای مدتی ادامه یابد (بیش از چند دقیقه) نتایج زیان باری بوجود خواهد آمد که از آنها بعنوان تنش وضعیتی یاد می شود. ماهیچه و دیگر بافت های نرم و حتی استخوان ها به عنوان یک بافت در برابر فشار های مکانیکی استاتیک و مداوم واکنش نشان می دهند. فعالیت های استاتیک جریان خون را محدود کرده و تعادل شیمیایی عضله را بر هم می زنند. و موجب می شود فضولات متابولیکی حاصل از فعالیت ماهیچه ای در ماهیچه تجمع یابد و خستگی ماهیچه ای عارض شود.

در این هنگام شخص احساس ناراحتی می کند که در ابتدا خفیف و مبهم بوده ولی به تدریج تبدیل به دردی مزاحم می شود. سرانجام زمانی می رسد که شخص مجبور می شود با تغییر وضعیت بدنی خود از آن رهایی یابد. اگر محیط کار و برنامه کار به گونه ای باشد که امکان تغییر متناوب پوسچر های گوناگون بدن را فراهم آورد شرایط مطلوب خواهد بود. زیرا روند فیزیولوژیک خستگی عضلانی، به وسیله استراحت و یا تغییر روش کار به سرعت قابل برگشت است.

بهترین پوسچر، پوسچری است که در آن کمترین فشار وضعیتی بر بدن تحمیل می شود


پیامدهای پوسچر نامناسب

عدم امکان تغییر پوسچر و کار کردن در حالتی ثابت و محدود پیامدهایی بدنبال دارد که می توان آنها را به دو دسته کوتاه مدت و بلند مدت تقسیم نمود. در کوتاه مدت ممکن است افزایش ناراحتی موجب حواس پرتی و عدم تمرکز شود و در نتیجه افزایش خطا، کاهش بازده کار و حتی وقوع حادثه را به دنبال داشته باشد. در این مرحله عوارض و ناراحتی هنوز قابل برگشتند. و یا با استراحت یا تغییر فعالیت از بین می روند. اگر تنش وضعیتی ادامه یابد درد بوجود می آید و احتمال اینکه درد عارض شده با استراحت از بین برود ضعیف است. در این حالت فرد با ناراحتی روبرو نیست بلکه با بیماری مواجه است.

انجام کار با پوسچر نامطلوب منجر به فشار وضعیتی، خستگی و درد می شود. به طوری که ممکن است فرد را مجبور سازد دست از کار کشیده و به استراحت بپردازد. نمونه های شاخص از چنین وضعیتی هنگامی ایجاد می شوند که برای مثال فرد مجبور است با گردن و کمری خمیده بر روی سطح کار که در ارتفاع پایین تری قرار گرفته کار کند. و یا برای انجام وظیفه و دسترسی به محل کار بازو و ساعد خود را بالا آورد و یا به صورت چمباتمه بر روی کار به فعالیت بپردازد. برخی از محققان عقیده دارند آنچه که در این حالت عامل کاهش دهنده ی عملکرد شغلی  و بهره وری می باشد دردی است که به علت پوسچر نامناسب (Awkward Posture) در فرد عارض می شود.

با توجه به مطالب ذکر شده می توان چنین برداشت کرد که در حالی که پوسچر مناسب عامل مهمی در احساس راحتی در هنگام کار به شمار می آید، پوسچر نامطلوب خطری برای سلامتی و ایمنی در محیط کار است.

پاورپوینت پوسچرهای نامناسب

به عنوان مقدمه، به تعریف پوسچر، فشار وضعیتی و تنش وضعیتی پرداخته و اهمیت آن ذکر شد. در ادامه می توانید پاورپوینتی در ارتباط با ارگونومی و  پوسچرهای نامناسب دانلود نمایید که دارای اسلاید های تصویری می باشد. این پاور حاوی ۸۰ اسلاید می باشد.

به سبد خرید شما اضافه شد

پس از پرداخت وجه برای دانلود، در منوی اصلی سایت

روی گزینه پنل کاربری و سپس پیشخوان کلیک کنید.

لینک دانلود در قسمت خریدهای شما در دسترس می باشد/

به سبد خرید شما اضافه شد

 

پوسچر صحیح هنگام نشستن

از آنجایی که بیشتر ساعات روز در حال نشسته هستیم، حفظ پوسچر صحیح هنگام نشستن بسیار حائز اهمیت است. پوسچر نشسته نسبت به پوسچر ایستاده بیشتر باعث ابتلا به کیفوزیس (تغییر انحنای ستون فقرات) می‌شود. علاوه بر این شرایط زندگی در عصر کنونی، انسان را به سمت کارهای اداری و استفاده از سیستم‌های کامپیوتری پیش برده است که علیرغم پیشرفت تکنولوژی مشکلات و ناراحتی‌های فیزیکی و روحی فراوانی را برای انسان به ارمغان آورده است.

برای درست نشستن نکات زیر را در نظر بگیرید:

  1. ارتفاع صندلیتان را تا حدی بالا ببرید تا آرنج دست با زاویه ۹۰ تا ۱۱۰ درجه نسبت به سطح میز قرار گیرد. ارتفاع صندلیتان باید به نحوی باشد که در هنگام کار با کامپیوتر، گردن و کمرتان در حالت خمیده نباشد.
  2. اگر در حالت نشسته پاهایتان آویزان شد حتما از زیرپایی استفاده کنید. پاها باید روی سطح صاف و یا با شیب ملایم قرار بگیرند. استفاده از زیرپایی، زاویه مچ پا را در وضعیت نرمال حفظ و از درد در این ناحیه جلوگیری می‌کند.
  3. برای دیدن یا کار با مانیتور یا لپتاپ با استفاده از نگهدارنده مانیتور یا زیر لپ‌تاپی، نمایشگر را در راستای چشم قرار دهید تا مجبور به خم­ کردن سر نباشید.
  4. در نشستن‌های طولانی مدت روی صندلی از پشتی طبی استفاده کنید. پشتی را روی صندلی به گونه‌ای قرار دهید که گودی کمرتان کاملا پر شود. استفاده از پشتی طبی از گردش لگن به عقب جلوگیری کرده و انحنای طبیعی ستون فقرات را موقع نشستن حفظ می‌کند.


پوسچر صحیح هنگام راه رفتن

مهم‌ترین اصل در پوسچر ایستاده حفظ وضعیت مستقیم بدن است. در پوسچر ایستاده باید سر به صورت مستقیم و در مرکز شانه‌ها قرار گیرد و به جلو یا عقب خم نشود. در واقع چانه باید موازی با زمین باشد و گوش‌ها در امتداد شانه‌ها قرار گیرند. همچنین در هنگام راه رفتن باید به این نکته توجه شود که قسمت فوقانی پشت خمیده نباشد و به اصطلاح فرد نباید قوز کند. شانه‌هایتان را پایین و عقب نگه دارید. شانه‌ها نقش کلیدی در پوسچر و تکنیک درست راه رفتن دارند. شانه‌های افتاده عضلات و مفاصل شانه، گردن و بالای پشت را دچار کشیدگی کرده و باعث افتادگی شکم می‌شود.


پوسچر صحیح هنگام حمل بار

در طول زندگی روزمره در خانه یا در محیط کار، ما ناچار به حمل اشیاء هستیم؛ که می‌تواند شامل برداشتن یک تکه اسباب‌بازی از روی زمین در منزل تا جابجایی جعبه‌های محصولات مونتاژکاری شده در محیط کار و یا حتی بالا بردن وزنه در باشگاه با هدف تقویت عضلات باشد. بنابراین حمل و جابجایی اشیاء در طول روز اجتناب‌ناپذیر است و به‌عنوان یکی از حرکات پرتکرار در نظر گرفته می‌شود. به همین دلیل مطالعات بسیار زیادی در این زمینه انجام شده است تا با تعیین وزن مجاز حمل بار، این فعالیت به صورت ایمن انجام شود. شیوه صحیح حمل بار و رعایت کردن آن باعث می‌شود فقط عضلات مخصوص انجام این کار، درگیر شوند و عضلات و بخش‌های دیگر، کمتر درگیر شوند. علاوه بر این رعایت اصول صحیح حمل بار، از آسیب‌های حاد و مزمن عضلات، رباط‌ها و مفاصل جلوگیری می‌کند. در نگاه اول شاید بلند کردن اشیاء فشاری به عضلات یا اندام‌ها وارد نکند؛ اما رعایت نکردن حالت صحیح حمل بار باعث کشیدگی و تنش عضلات، پارگی عضلات، مشکلات کمر و درد مفاصل می‌شود. بنابراین مهم‌ترین کاری که باید انجام شود درست بلند کردن اجسام و یا اصطلاحا رعایت پوسچر صحیح حمل بار است.

پوسچر صحیح حمل بار، حالتی را شامل می‌شود است که بار باید به بدن نزدیک بوده و تا حد امکان از خم شدن کمر جلوگیری شود. همچنین توصیه می‌شود که پاها از زانو خم شده و کمر صاف باشد. اگر جسم خیلی سنگین است بهتر است یکی از زانوها را روی زمین قرارداده و زانوی دیگر به اندازه مناسب خم شود. دقت کنید که ارتفاع مناسب برای نگه داشتن اجسام، هم ارتفاع مرکز ثقل بدن یعنی کمی بالاتر از ناف است. هرگز اجسام سنگین را بالاتر از ارتفاع شانه قرار ندهید. سعی کنید برای بلند کردن اجسام از قسمت مرکزی و قدرتی بدن استفاده کنید. بخش قدرتی بدن شامل اواسط ران تا اواسط سینه است. این کار کمترین فشار را به کمر و ستون مهره‌ها وارد می‌آورد.


منبع:

۱- https://iehe.ir/16478/%d9%be%d9%88%d8%b3%da%86%d8%b1-%da%86%db%8c%d8%b3%d8%aa-%d9%be%d9%88%d8%b3%da%86%d8%b1-%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%86%d8%a7%d8%b3%d8%a8-ppt.html

۲- https://barad.com/blog/%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%AA/%D9%BE%D9%88%D8%B3%DA%86%D8%B1-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%9F/

محمدعلی برزگری

فارغ التحصیل کارشناس مهندسی بهداشت حرفه ای از دانشگاه شهید بهشتی تهران و دانشجوی ارشد ارگونومی دانشگاه یزد

دیدگاهتان را بنویسید

دکمه بازگشت به بالا